اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست بلکه واقعیتی ناظر به ملاحظات داخلی و خارجی حاکم بر مناسبات پیشرفت ملت ایران است. حرکت رو به جلو ملت ایران برای فتح قله های پیشرفت یک واقعیت است اما معارضان و معارضه هایی نیز در داخل و خارج دارد. برای مقابله با این موانع باید ضمن شناخت موقعیت کنونی کشور و چشم انداز آینده نقشه راهی برای رسیدن به قله پیش رو داشت و به عنایت پروردگار امیدوار بود.

خداوند متعال در آیه 30 سوره فصلت می فرماید: "إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ-آنـهـایـی کـه گفتند پروردگار ما اللّه است و بر گفته خود مقاومت و استواری هم کـردنـد مـلائکـه بـر آنـان نـازل گـشـتـه و مـی گویند نترسید و غم مخورید و به بهشت بشارت و خوشوقتی داشته باشید بهشتی که در دنیا همواره وعده اش را به شما می دادند." در تفسیر المیزان ذیل این آیه و در توضیح "ثُمَّ اسْتَقَامُوا" علامه طباطبائی قدس سرُّه به نقل از راغب می نویسد:"کـلمه استقامت در اصل در خصوص طریقی به کار می رفته که به خط مـسـتـقـیـم کـشیده شده باشد، و در آیه شریفه (اهدنا الصراط المستقیم ) حق را به چنین راهـی تـشـبـیـه کـرده . سـپس می گوید: و استقامت انسان به این معنی است که همواره ملازم طـریـقه مستقیم باشد که خدای تعالی درباره چنین انسانهایی فرموده : (ان الّذین قالوا ربـنـا اللّه ثـم اسـتـقـامـوا)" در واقع استقامت بر طریق مستقیم خیر و برکت الهی را به همراه دارد. اما طریق مستقیم و تلازم به این طریق چگونه تحصیل می شود؟

امروزه کوهنوردان برای طی طریق و پیمایش مناطق بکر و ناشناخته بدون هراس از گم کردن راه از ابزارهایی پیشرفته نظیر موقعیت یاب های جی پی اس استفاده می کنند. دیگر اکتفا به قطب نما ها و نقشه ها کفایت نمی کند بلکه باید ابزاری پیشرفته در هر لحظه از زمان به شما اطلاع دهد که در کدام نقطه مسیر هستید، با چه مشکلاتی روبرو هستید، مقصد نهایی کجاست و چقدر تا قله فاصله دارید.

در مسیر پیشرفت کشور هم باید ضمن پیش رو داشتن آرمانها و اهداف واقعیات مثبت و منفی را در نظر داشت تا بتوان بر اساس آن برای هر لحظه برنامه ریزی کرد. پیشرفت قله نهایی ملت ایران و اقتصاد مقاومتی استراتژی یا همان موقعیت یاب و نقشه پیشرفته ای است که هم برای شرایط تحریم و تشدید خباثت های دشمن و هم برای شرایط عادی می تواند برنامه عملیاتی داشته باشد.‏

2- مولفه ها و ارکان اقتصاد مقاومتی نظیر مدیریت مصرف، اجتناب از خام فروشی نفت، خصوصی سازی اقتصادی، اتکا بر شرکت های دانش بنیان در تولید ثروت و ... بیش از آنکه اقداماتی پدافندی و ستادی باشد یک استراتژی بلند مدت به منظور اولویت بندی سیاست گذاری ها در عرصه اقتصاد به منظور پیشرفت کشور است. اقتصاد ایران با در اختیار داشتن سرمایه های عظیم طبیعی، ساختاری، انسانی و فکری در 33 سال گذشته همواره از فقدان یک استراتژی منسجم به منظور مدیریت این منابع بی بهره بوده است.

مثلا این سئوال در افکار عمومی وجود داشته و دارد کشوری که قادر است در شرایط سخت تحریم ها و در حالی که حتی کشورهای عضو کلوپ هسته ای از دادن یک قطعه ساده مربوط به تاسیسات غنی سازی مضایقه می کنند، چرخه سوخت خود را تکمیل کند چطور نمی تواند از پس مدیریت تولید، توزیع و مصرف یک کالای مصرفی ساده نظیر مرغ به خوبی برآید؟ یا مثلا چرا با در اختیار داشتن ظرفیت خدادادی گسترده در حوزه کشاورزی هنوز کشور ما در موضوع نهاده های ماکیان به کشورهای بیگانه نیازمند است؟ مگر در همین مملکت نمی توان سویا و یا ذرت کشت کرد؟

و یا چرا در خصوص خودکفایی در 24 قلم کالای اساسی مورد نیاز مردم تمهید جدی تا کنون اندیشیده نشده تا مورد حقد، حسد و توطئه دشمن واقع نشود؟ یا چرا کشوری که بزرگترین مصرف کنند چادر است باید پارچه آن را از ژاپن و کره جنوبی وارد کند و یک کارخانه تولید کننده پارچه چادر در این کشور نباشد؟ و هزاران چرای دیگر... . اقتصاد مقاومتی یک استراتژی بلند مدت به منظور رفع ریشه های اساسی این مشکلات است که در صورت تحقق اهداف آن حتی به طور آفندی می تواند دشمن را منفعل کند. ‏

3- کوهنوردان برای رسیدن به قله نهایی معمولا در چند پناهگاه توقف می کنند. برای رسیدن به قله نهایی پیشرفت نیز باید ابتدا به یک هدف میانی دست یافت که آن چیزی نیست جز استقلال اقتصادی. انقلاب اسلامی در سال 1357 ایران را از وابستگی سیاسی نجات داد اما هنوز برای رسیدن به استقلال اقتصادی باید تلاشهای مستمر و جدی صورت بپذیرد. رسیدن به استقلال اقتصادی نیازمند یک استراتژی است و اقتصاد مقاومتی می تواند آن استراتژی باشد. رسیدن به استقلال اقتصادی به مراتب مشکل تر از تحصیل اقتصاد سیاسی است. استقلال اقتصادی می‌تواند مقدمه استقلال فرهنگی نیز واقع شود. از نگاه رهبر معظم انقلاب پیشرفت کشور مسبوق به استقلال اقتصادی است و پیشرفت بدون استقلال اقتصادی سرابی بیش نمی‌تواند باشد. (مقام معظم رهبری، 27/02/1388) ‏

4- در پایان اما باید گفت اقتصاد مقاومتی از جنس انقلاب اسلامی و یک پویش اصیل ضد سرمایه داری است که منطق و اصول حاکم بر نظم اقتصاد جهانی را با چالش مواجه می کند. این اقتصاد به معنای انزوای اقتصادی و بستن درهای کشور به روی دنیا نیست بلکه مقدمه مراودات اقتصادی را استقلال اقتصادی می داند.

اقتصاد مقاومتی نسخه قابل اعتمادی برای یک انقلاب اقتصادی در کشور است. این گزاره ساده ماحصل سه دهه تجربه کار اقتصادی در ایران پس از انقلاب اسلامی است. در واقع اقتصاد مقاومتی یک استراتژی است که می تواند در یک زمانبندی مشخص ضمن تحصیل استقلال اقتصادی کشور را در عرصه اقتصادی به مرحله‌ای برساند که تحریم و محاصره اقتصادی در آن تاثیرگذار نباشد.

نویسنده: صالح اسکندری

منبع: سایت خبری تحلیلی بلاغ